Kemoterapi
Kemoterapi
Kemoterapi, vücuttaki hızla büyüyen hücreleri, özellikle kanser hücrelerini öldürmek için kullanılan güçlü bir ilaç tedavisidir. Çeşitli kanser türlerini tedavi etmek için tek başına veya diğer ilaçlarla kombinasyon halinde kullanılabilir. Bununla birlikte, hafif ve tedavi edilebilir yan etkilerden daha ciddi komplikasyonlara kadar risk taşır.
Kanser tedavisinde kemoterapinin amaçları şunlardır:
- Curative tedavi: Kemoterapi, kanseri tedavi etmek için birincil veya tek tedavi olarak kullanılabilir.
- Adjuvan tedavi: Ameliyat gibi diğer tedavilerden sonra kalan kanser hücrelerini yok etmek için kullanılabilir.
- Neoadjuvan tedavi: Kemoterapi, radyasyon veya ameliyat gibi diğer tedavilerden önce tümörleri küçültebilir.
- Palyatif kemoterapi: Bazı kanser hücrelerini öldürerek kanser semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.
Kanserin yanı sıra, kemoterapi ilaçları kemik iliği hastalıkları ve bazı bağışıklık sistemi bozuklukları gibi diğer durumların tedavisinde de faydalı bulunmuştur.
Kemoterapi Nasıl Çalışır?
Kemoterapi ilaçları, hücre bölünme sürecine müdahale ederek kanser hücrelerinin büyümesini ve çoğalmasını engeller. Bu ilaçlar damar yoluyla infüzyon, hap, enjeksiyon, krem veya belirli bir bölgeye veya tümöre lokal olarak uygulanabilir. Kemoterapi ilaçlarının seçimi, kanserin türü ve evresi, genel sağlık durumu, önceki tedaviler ve hasta tercihleri gibi çeşitli faktörlere bağlıdır.
Neden Kemoterapi Tercih Edilir?
Kanser hastaları, kanserli hücrelerini yok etmek için kemoterapi alırlar.
Kanser hastaları kemoterapiyi şu koşullarda alabilirler:
Çeşitli tedavilerden sonra gizli kanser hücrelerini yok etmek: Ameliyat gibi önceki tedavilerden sonra, kemoterapi vücutta hala bulunabilecek kanser hücrelerini yok etmek için kullanılabilir. Doktorlar buna adjuvan tedavi derler.
Sadece ilaçla kanseri tedavi etmek: Kemoterapi, ana veya tek kanser tedavisi olabilir.
Hastayı daha ileri tıbbi prosedürlere hazırlamak: Kemoterapi, tümörü küçülterek radyasyon ve ameliyat gibi daha fazla tedavi için alan açabilir. Buna neoadjuvan tedavi denir.
Semptomları azaltmak: Kemoterapi bazı kanser hücrelerini azaltır, bu da kanserin belirti ve semptomlarına yardımcı olabilir. Doktorlar buna palyatif kemoterapi derler.
Kemoterapinin Yan Etkileri Nelerdir?
Kemoterapi ilaçlarının yaygın yan etkileri arasında bulantı, kusma, ishal, saç dökülmesi, iştah kaybı, yorgunluk, ateş, ağız yaraları, ağrı, kabızlık, kolay morarma ve kanama bulunur. Bu yan etkilerin birçoğu yönetilebilir ve tedavi bittikten sonra genellikle azalır.
Kemoterapi ilaçları ayrıca akciğer dokusuna zarar verme, kalp sorunları, kısırlık, böbrek problemleri, sinir hasarı ve ikinci bir kanser geliştirme riskini artırma gibi uzun süreli ve geç gelişen yan etkilere de neden olabilir. Olası geç yan etkiler hakkında doktorunuzla konuşmak ve bir sorunu işaret edebilecek herhangi bir semptomun farkında olmak önemlidir.
Kemoterapi ve Radyasyon: Tedavi Yaklaşımlarını Keşfetme
Kanser tedavisinde hem kemoterapi hem de radyoterapi önemli roller oynar. Kemoterapi, kanser hücrelerini tüm vücutta hedef almak için ilaç kullanırken, radyoterapi belirli bir alandaki kanser hücrelerini yok etmek için yüksek enerjili radyasyon kullanır. Kemoterapi ile radyoterapi arasındaki tercih, kanser türü, evresi, yeri ve tedavi hedefleri gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Sağlık uzmanlarıyla iş birliği yapmak, her hasta için en uygun tedavi yaklaşımını belirlemeye yardımcı olabilir.
Kemoterapiye Nasıl Hazırlanılır?
Kemoterapiye hazırlanmak, doktorunuzun vereceği özel talimatları izlemeyi içerir. Bunlar, damar yoluyla kemoterapi için cerrahi bir cihaz yerleştirilmesini, tedaviye hazır olup olmadığınızı kontrol etmek için testler yapılmasını, diş kontrollerini, yan etkiler için planlama yapmayı ve evde ve işte yardım için düzenlemeler yapmayı içerebilir.
Kemoterapi İlaçları ve Diğer Süreçler
Kemoterapi ilaçlarının seçimi, kanserin türü ve evresi, genel sağlık durumu, önceki tedaviler ve hasta tercihleri gibi faktörlere bağlıdır. Kemoterapi infüzyonlar, haplar, enjeksiyonlar, kremler veya doğrudan belirli bir bölgeye veya tümöre uygulanarak verilebilir.
Kemoterapi tedavilerinin sıklığı, kullanılan ilaçlara, kanserin özelliklerine ve bireysel iyileşme sürecine bağlı olarak değişir. Tedaviler sürekli olabilir veya iyileşmeye izin vermek için dinlenme dönemlerini içerebilir. Kemoterapi tedavileri ayakta tedavi ünitelerinde, doktor muayenehanelerinde, hastanelerde veya oral ilaç kullanıldığında evde alınabilir.
Kemoterapi sırasında, yan etkileri tartışmak ve gerekli ayarlamaları yapmak için düzenli olarak bir onkologla görüşülür. Tedavinin kanser üzerindeki etkisini izlemek için taramalar ve testler de yapılabilir.
